Ήταν Σεπτέμβριος του
2009 όταν ο Γιώργος Παπανδρέου μίλησε στην ΔΕΘ και υποσχέθηκε ότι θα κάνει την
Ελλάδα "Δανία του Νότου". Αυτό που εννοούσε ήταν οι συνθήκες
ζωής στη Δανία, όπου οι γιατροί δεν παίρνουν φακελάκι, οι καθηγητές
δεν κάνουν ιδιαίτερα, δεν υπάρχουν ούτε στρατιωτικές ούτε μαθητικές παρελάσεις,
δεν υπάρχουν αιώνιοι φοιτητές (αν ένας φοιτητής αποτύγχανε δύο συνεχόμενες
φορές στις εξετάσεις έπρεπε να εγκαταλείψει την σχολή), το ποσοστό ανεργίας στην
χώρα των 5,5 εκ. κατοίκων είναι μόλις 5%, ενώ το 2008 η Κοπεγχάγη είχε
αναδειχθεί ως η φιλικότερη προς τον άνθρωπο πόλη της γης! Επιπλέον, σύμφωνα με
τη Διεθνή Διαφάνεια αναδείχθηκε το 2013 ως το κράτος με την χαμηλότερη
διαφθορά στον κόσμο, ενώ το 2014 αναδείχθηκε σε "Πράσινη Πρωτεύουσα της
Ευρώπης".
Η τριμηνιαία έκθεση του
Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής αποκάλυψε ότι η τρόικα ζητάει από την
κυβέρνηση την εφαρμογή του δανικού μοντέλου στην αγορά εργασίας της
Ελλάδας.
Ας δούμε όμως τι
ισχύει στην αγορά εργασίας της Δανίας και πώς παρά τα οικονομικά
προβλήματα καταφέρνει και κρατά σε μονοψήφια ποσοστά την ανεργία. Το δανικό
μοντέλο στηρίζεται στην απόλυτη ευελιξία. Η εργασιακή ασφάλεια είναι στο
ναδίρ, αφού οι εταιρίες έχουν το δικαίωμα να πραγματοποιούν μαζικές απολύσεις
χωρίς αποζημίωση. Μία επιχείρηση μπορεί να απολύσει από την μία μέρα στην άλλη
όλο της το προσωπικό χωρίς να ζητήσει κρατική έγκριση. Αυτή η ευελιξία, βέβαια,
της επιτρέπει να προσλάβει ταχύτερα προσωπικό όταν η ζήτηση αυξάνεται, αφού
δεν έχει δεσμεύσεις σε περίπτωση οικονομικής δυσχέρειας. Σε αυτό το
οικονομικό περιβάλλον, το κράτος παρέχει υψηλά επιδόματα ανεργίας και
στηρίζει πραγματικά τον άνεργο.
Οι άνεργοι στην Δανία
είναι υποχρεωμένοι να παρακολουθούν μαθήματα μετεκπαίδευσης (πραγματικά, όχι
σαν τα μαθήματα κατάρτισης- κοροϊδία που προσφέρουν τα ελληνικά προγράμματα
ανεργίας) και να στραφούν σε νέες μορφές απασχόλησης αν ο κλάδος δείχνει
σημάδια κορεσμού. Αν ο άνεργος αρνηθεί να παρακολουθήσει τα μαθήματα ή να πάρει
τη θέση εργασίας που θα του υποδείξει το γραφείο ευρέσεως εργασίας, τότε χάνει
το επίδομα ανεργίας, το οποίο είναι υψηλότατο.
Ουσιαστικά, ο όρος
flexinsurance -δηλαδή ευελιξία με κοινωνική ασφάλεια και προστασία- είναι ο
καλύτερος που μπορεί να περιγράψει το δανικό μοντέλο, το οποίο προτείνεται από
την τρόικα να εφαρμοστεί στην χώρα μας. Στην Δανία δεν υπάρχει περιορισμός
στον αριθμό των απολύσεων, ούτε στις ώρες εργασίας και το ωράριο, αφού αυτό που
κυριαρχεί είναι η κινητικότητα. Όμως, το κράτος προσφέρει ένα ισχυρό δίχτυ
ασφαλείας για όποιον απολυθεί.
Στο πόρισμα της
Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων για τα Εργασιακά προτείνεται ουσιαστικά κάτι
αντίστοιχο, στην λογική να υπάρξουν ελαστικές σχέσεις εργασίας σε μία
επιχείρηση που αντιμετωπίζει οικονομικό πρόβλημα (προκειμένου να αποφύγει τις
ομαδικές απολύσεις), ωστόσο το κράτος να συμπληρώνει το ποσό που
υπολείπεται.
Στην Ελλάδα των άδειων
ταμείων θα μπορούσε το κράτος να συμπληρώνει το ποσό που δεν μπορεί να δώσει η
επιχείρηση; Θα μπορούσε να υπάρξει τέτοιο επαρκές δίχτυ ασφαλείας;
Στην Ελλάδα, όπου η
ανεργία έφτασε σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ το 23,2% και οι
άνεργοι ανήλθαν σε 1.120.843 άτοµα, μπορούν να απελευθερωθούν οι απολύσεις
και να μην δίνονται αποζημιώσεις;
Στην Ελλάδα, όπου
σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του ΟΑΕΔ (Σεπτέμβριος 2016) επίδομα
ανεργίας πήραν μόλις 136.123 άνεργοι από το συνολικά 1 εκ. μπορεί να
εφαρμοστεί μοντέλο κοινωνικής προστασίας; Όταν ταυτόχρονα το 54,95% σύμφωνα με
τα στοιχεία του ΟΑΕΔ είναι μακροχρόνια άνεργοι;
Στην Ελλάδα όπου η
κατάρτιση γίνεται από τα αμαρτωλά ΚΕΚ, μπορούμε να μιλάμε στα σοβαρά για
μετεκπαίδευση ανέργων;
Στην Ελλάδα όπου όλοι
θέλουν να γίνουν γιατροί και φέρνουν πτυχία Ρουμανίας μπορεί στα σοβαρά να
πειστεί κάποιος "να στραφεί σε νέες μορφές απασχόλησης αν ο κλάδος
δείχνει σημάδια κορεσμού";
Στην Ελλάδα όπου τα
στοιχεία του συστήματος Εργάνη δείχνουν ότι τον Σεπτέμβριο οι ευέλικτες μορφές
έσπασαν κάθε ρεκόρ με τις νέες συμβάσεις να είναι σε ποσοστό 61,1% μερικής και
εκ περιτροπής απασχόλησης και μόλις το 38,9% πλήρους, ενώ παράλληλα
απουσιάζει κάθε κρατικός έλεγχος και εργαζόμενοι δουλεύουν 10ωρα με 3ωρες
συμβάσεις για ποια ελαστικοποίηση μιλάμε;
Στην Ελλάδα όπου δεν
υπάρχει έλεγχος της επιδοματικής πολιτικής και ενώ δαπανώνται τεράστια
ποσά, μένουν ξεκρέμαστοι οι πραγματικά αδύναμοι, μπορούμε να κάνουμε λόγο
για ισχυρό κρατικό δίχτυ προστασίας;
Στην Ελλάδα που ο όρος
"ευελιξία" άλλαζε σε "κινητικότητα" ή άλλους
συνώνυμους προκειμένου να μην προκαλεί αναφυλαξία στους δημοσίους υπαλλήλους,
μπορεί να εφαρμοστεί σύστημα "απόλυτης κινητικότητας" χωρίς να
κατέβει σε απεργία όλη η χώρα επ' αόριστον;
Η απάντηση είναι απλή
και θα έπρεπε να την είχε καταλάβει η τρόικα από καιρό.
