.Για την ελπίδα, ρε γαμώτο

Το Σαλίνα, είναι ένα από τα νησιά του Αιόλου στην Σικελία, εκατοντάδες χιλιόμετρα από την Αθήνα. Αλλά η σκέψη πολλών από όσους συμμετέχουν στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ, το οποίο διοργανώνουν κάθε χρόνο οι περίφημοι αδελφοί Ταβιάνι, είναι αλλού. Είμαι ο μόνος Έλληνας που βρέθηκα στο νησί, με ευκαιρία την ειδική,τιμητική προβολή της «Νονάς» στο Φεστιβάλ: όμως η συζήτηση είναι για την Ελλάδα και τις σημερινές εκλογές.

Δεν είμαστε ο μοναδικός λαός που βράζει στο ζουμί του. Ακόμη και οι Ιταλοί, που φημίζονται για την εξωστρεφή τους κουλτούρα και την προσήλωση τους στην Ευρώπη,δεν ασχολούνται τα τελευταία χρόνια παρά με τον Μπερλουσκόνι και τα άλλα σκάνδαλα τους. Αλλά είναι διαφορετικά τα πράγματα σε αυτό το Φεστιβάλ στην όμορφη «Δίδυμη», όπως αποκάλεσαν το Σαλίνα οι Αρχαίοι Έλληνες που το αποίκισαν, εξαιτίας των διδύμων, ανενεργών σήμερα, ηφαιστείων  που δεσπόζουν στο νησάκι.

Το πρόγραμμα των προβολών είναι φέτος γεμάτο με ντοκιμαντέρ για την Συρία, τους πρόσφυγες και άλλα διεθνή προβλήματα. Και οι συμμετέχοντες, από όλον τον κόσμο, ενδιαφέρονται για τις εξελίξεις στην Ελλάδα γιατί αντιλαμβάνονται ότι κατά κάποιο τρόπο παίζεται και το δικό τους μέλλον.

 «Αν δεν είχε υπάρξει ο ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα,δεν θα είχε εκλεγεί ο Κόρμπιν πρόεδρος των Εργατικών στην Μεγάλη Βρετανία», συμπεραίνει ένας από τους συμμετέχοντες.«Η ανατροπή της νεοφιλελεύθερης πολιτικής που κυριαρχεί στην Ευρώπη χτίζεται λιθαράκι με λιθαράκι. Και το πρώτο το βάλατε εσείς στην Ελλάδα».

Πρέπει κάποια στιγμή να δούμε τη μεγάλη εικόνα: δεν είναι από συνήθεια ότι μια σειρά από ηγέτες και πολιτικοί της Ευρώπης έτρεξαν να υποστηρίξουν τον ΣΥΡΙΖΑ στις σημερινές εκλογές. Όχι μόνο ο Ιγκλέσιας των Podemos, ο Γκίζι του Die Linke ή ο Λοράν του ΚΚ Γαλλίας αλλά ακόμα και αυτή η Σκα Κέλερ, η Γερμανίδα συμπρόεδρος των Πρασίνων στο Ευρωκοινοβούλιο.

 Και αυτή, για την απόφαση της να εμφανιστεί και να μιλήσει στην κεντρική, προχθεσινή εκδήλωση του ΣΥΡΙΖΑ στη Πλατεία Συντάγματος, θα αντιμετωπίσει μεγάλες αντιδράσεις στο κόμμα της, από την ισχυρή δεξιά πτέρυγα των Πρασίνων. Τα ίδια μεγάλα ρίσκα παίρνουν όχι μόνο οι αριστεροί σοσιαλιστές που τάσσονται δημοσίως υπέρ του ΣΥΡΙΖΑ αλλά και οι Podemos που έχουν σε λίγους μήνες εκλογές.

Δεν είναι ότι στο εσωτερικό των Ισπανών δεν υπάρχουν αντιδράσεις ή και σοβαρές επιφυλάξεις για την διαπραγματευτική στρατηγική της ελληνικής κυβέρνησης,για το μνημόνιο που τελικώς υπεγράφη ή για ό,τι άλλο μπορεί κανείς να καταλογίσει στην προηγούμενη κυβέρνηση για όσα έκανε ή δεν έκανε στην εξάμηνη θητεία της. Για την ακρίβεια,οι αριστεροί στην Ευρώπη έχουν ακριβώς τις ίδιες επιφυλάξεις και κριτικές με αυτές που ακούμε στην Ελλάδα.

Όλοι όμως καταλαβαίνουν ότι από την μάχη που δόθηκε  προκλήθηκαν τα πρώτα ρήγματα και ότι η ήττα του ΣΥΡΙΖΑ θα σήμαινε πλήρη επικράτηση των πιο ακραίων συντηρητικών δυνάμεων στην Ευρώπη. Γι αυτό και στην Ελλάδα, δεν χρειάζεται να σκεφτούμε τι θα γίνει την Δευτέρα, αν η ΝΔ κερδίσει και ο 'Αδωνις βγει από τη γιάφκα που βρίσκεται τον τελευταίο μήνα κρυμμένος. Απλά πρέπει να σκεφτούμε ότι δεν πρέπει, είτε με μια ψήφο διαμαρτυρίας ή την αποχή, να δολοφονήσουμε την ελπίδα. 

.Οι «27», η εξής μία και τα capital controls

Υπάρχει μία και μόνη προϋπόθεση για την επιστροφή της ελευθερίας στην κίνηση κεφαλαίων: η αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στις προοπτικές της οικονομίας, στις προθέσεις της κυβέρνησης και στη φερεγγυότητα των τραπεζών. Πρέπει όμως να συντρέχουν όλοι οι παραπάνω λόγοι και να μην υπάρχει καμία αμφιβολία.

Ποιος είναι ο κοντινότερος ορίζοντας; Μέχρι πρότινος πίστευα ότι σε 8 με 12 μήνες η εμπιστοσύνη θα είχε αποκατασταθεί επαρκώς. Υπελόγιζα ότι η κυβέρνηση θα περάσει ένα ισχυρότατο τεστ αξιοπιστίας την άνοιξη του 2017. Εφόσον η πλειοψηφία θα ήταν, προσέθετα στον συλλογισμό, σε θέση να σταθεί στα πόδια της την ίδια περίοδο, τότε η εμπιστοσύνη των καταθετών θα διευκολυνόταν.

Η επιβεβαίωση του Brexit σκίασε τον ορίζοντα. Είναι πιθανόν τώρα ότι οι έλεγχοι κεφαλαίων θα διατηρηθούν για διάστημα μέχρι και 24 μηνών. Είναι ο χρόνος που όλοι, σήμερα, υπολογίζουν ότι θα χρειαστεί για να ηρεμήσουν οι αγορές, και είναι ο ίδιος που απαιτείται για να ολοκληρωθεί η νέα κατάσταση σχέσεων μεταξύ της Βρετανίας και των 27 κρατών της Ενωσης.

Η Ελλάδα είναι πιασμένη στη φάκα της στασιμότητας. Η οικονομία της είναι παγιδευμένη. Παγιδεύτηκε στο τρίτο μνημόνιο και πριν συμβεί αυτό παγιδευτήκαμε στα capital controls. Ως αποτέλεσμα της αρχικής αναταραχής, που προκλήθηκε με τη δήθεν νέα διαπραγμάτευση της πρώτης κυβέρνησης Τσίπρα, η οικονομία έχασε την εύθραυστη, αλλά πραγματική, επιστροφή των ευκαιριών που συνοδεύουν το γύρισμα σε θετικό έδαφος των κύριων μεταβλητών της οικονομίας.

Αποδεικνύεται, για πολλοστή φορά στην περίπτωσή μας, ότι δεν πρέπει ποτέ να χάνεις μία ευκαιρία όταν εμφανίζεται, γιατί δεν γνωρίζεις ούτε αν θα εμφανιστεί ξανά, ούτε αν δεν συμβεί κάτι που θα ακυρώνει την, έστω με καθυστέρηση, δεύτερη ευκαιρία.

Είναι πλέον σαφές ότι η παγίδα της ύφεσης σε συνδυασμό με την απαγόρευση στην ελευθερία κίνησης των κεφαλαίων είναι ο χειρότερος συνδυασμός. Ακόμη χειρότερα, μπορεί ο κ. Τσίπρας να πήρε με την πρώτη αξιολόγηση την έγκριση για τη συνέχιση της χρηματοδότησης του ελληνικού προγράμματος, δεν πήρε όμως την τόσο επιθυμητή γι’ αυτόν λύση στο χρέος. 

Αντιθέτως, οι υπουργοί του Γιούρογκρουπ επικυρώνουν την ανάλυση του ΔΝΤ ότι δηλαδή το ελληνικό χρέος δεν είναι βιώσιμο, αλλά λένε πως το Ταμείο έχει άδικο να ζητεί την άμεση συμφωνία για την τρίτη αναδιάρθρωση.

Υπάρχει μία ακόμη διάσταση των προβλημάτων που έφεραν οι κεφαλαιακοί έλεγχοι. Πολλά δισεκατομμύρια ευρώ που ανήκουν σε κατοίκους αυτής της χώρας έχουν φύγει από το τραπεζικό σύστημα. Τα περισσότερα έχουν τοποθετηθεί σε αξίες των κρατών του ευρωβορρά. Κάποια άλλα φυλάσσονται σε στρώματα και σε σεντούκια. Βλέπετε εσείς κάποιον λόγο για τον οποίον όλοι αυτοί θα εμπιστευτούν σύντομα τον ελληνικό τραπεζικό λογαριασμό τους; Εγώ πάντως δεν βλέπω κανέναν. Δυστυχώς! 

ΜΠΑΜΠΗΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ

Η «νέα διαπλοκή» του Τσίπρα

Σε εξέλιξη βρίσκεται η πλήρης ανατροπή του χάρτη των μέσων ενημέρωσης με τη δημιουργία νέων «νταβατζήδων» που θα βάλουν το χεράκι τους για την πλήρη επικράτηση του ΣΥΡΙΖΑ στο πολιτικό σκηνικό, σε αντάλλαγμα της άδειας που θα πάρουν.

Τις τελευταίες εβδομάδες το παιχνίδι που παίζεται είναι βρόμικο, με χτυπήματα κάτω από τη μέση, ταξίματα, αδειάσματα, υπόγειες διεργασίες κι ενώ βρίσκεται σε εξέλιξη μια δήθεν διάφανη διαδικασία για τη χορήγηση τηλεοπτικών αδειών. Αυτό που φαίνεται πάντως είναι ότι το 2017 θα βρει τη χώρα με ένα εντελώς διαφορετικό τηλεοπτικό ή εκδοτικό σκηνικό. Με νέους παίκτες στα μέσα ενημέρωσης, με λουκέτα σε μεγάλα «μαγαζιά» και με το στήσιμο άλλων επιχειρήσεων από επιχειρηματίες που δεν φημίζονται για τις… "καθαρές τους δουλειές".

«Οι τηλεοπτικές άδειες έχουν ήδη μοιραστεί και θα είναι τέσσερις συν μία», λένε άνθρωποι που ξέρουν τι γίνεται στο προσκήνιο και το παρασκήνιο. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι η κυβέρνηση το έχει στήσει το παιχνιδάκι προσφέροντας στο πιάτο την τηλεόραση των επόμενων ετών που θα έχει, εννοείται, ευνοϊκές διαθέσεις στο καθεστώς Τσίπρα – Παππά. Άδειες φαίνεται ότι θα πάρουν ο ΑΝΤ1 του Κυριακού, το Star του Βαρδινογιάννη, ο Alpha του Κοντομηνά με… λιμανίσια βοήθεια βαρέων βαρών και ο Αλαφούζος. Κάποιες πληροφορίες αναφέρουν ότι στην εξίσωση μπαίνει και ο επιχειρηματίας Χρήστος Καλογρίτσας ο οποίος θέλει και κανάλι εκτός από την εφημερίδα Πρώτη που θα χρηματοδοτήσει. Σκοπός η δημιουργία ενός «συγκροτήματος ΣΥΡΙΖΑ» που τόσο πολύ επιθυμούν στο Μαξίμου.

Τι λείπει από το νέο εκδοτικό – τηλεοπτικό σκηνικό; Λείπουν τα δύο παραδοσιακά μαγαζιά, ο όμιλος ΔΟΛ του Ψυχάρη και ο Πήγασος του Μπόμπολα, οι οποίοι είναι μαζί και στο Mega που ψυχορραγεί. Φαίνεται ότι Ψυχάρης και Μπόμπολας αποτελούν τους δύο στόχους της κυβέρνησης η οποία θα τους «εξαφανίσει» έχοντας ως βασικό όπλο τα τεράστια χρέη τους στις τράπεζες. 

Κι άλλοι έχουν βέβαια χρέη, όμως, οι δύο «νταβατζήδες» από τα παλιά θα παίξουν δυνατά στο επικοινωνιακό παιχνίδι που έχει στήσει ο Τσίπρας και η ομάδα του. Δεν είναι και δύσκολο να περάσεις στον κόσμο ότι ο ΣΥΡΙΖΑ τόλμησε να κλείσει τους δύο «διαπλεκόμενους» των μίντια, ασχέτως αν αυτοί θα αντικατασταθούν από χειρότερους. Σημασία έχει ότι ο ελληνικός λαός θα «απαλλαγεί» από τους «νταβατζήδες», από την Τρέμη, τον Πρετεντέρη, το Έθνος, το Βήμα και όλους εκείνους που ταυτίστηκαν τα τελευταία χρόνια με τη λεγόμενη «διαπλεκόμενη δημοσιογραφία».

Και βέβαια κανείς δεν ενδιαφέρεται από την κυβέρνηση για τους χιλιάδες άνεργους καθώς μόνο κάποιοι θα βρουν δουλειά στα νέα «νταβατζίδικα μαγαζιά» και θα υπηρετήσουν το καθεστώς ΣΥΡΙΖΑ. Οι άλλοι θα προστεθούν στις στρατιές των ανέργων.

Όσο για τα αφεντικά, δηλαδή τον Ψυχάρη και τον Μπόμπολα, αυτοί δεν έχουν πρόβλημα καθώς διαθέτουν μερικές εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ στο εξωτερικό και σίγουρα δεν θα πεινάσουν. Το πολύ – πολύ να στήσουν καμιά νέα εφημερίδα για να πάρουν καμιά διαφημισούλα, αφήνοντας χιλιάδες σημερινούς εργαζόμενους χωρίς αποζημιώσεις και με αρκετούς μήνες απλήρωτους.

Το αστείο είναι ότι ακόμη και σήμερα οι «χαμένοι» της υπόθεσης συζητούν με το σύστημα Μαξίμου και πιστεύουν στις υποσχέσεις που τους δίνει ο Παππάς ο οποίος θα τους αδειάσει χωρίς… σάλιο. Έτσι, τη μια είναι με την κυβέρνηση και την άλλη κάνουν αντιπολίτευση.

Για δείτε σήμερα το Βήμα που ενώ είχε μέρες να κάνει κριτική ξαφνικά θυμήθηκε τον «μικρό Αλέξη». Όσο για τη ναυαρχίδα του Μπόμπολα, το Έθνος, αυτή έχει παραδοθεί από πέρυσι στον Τσίπρα κι έχει γίνει χειρότερη από την «Αυγή» μόνο και μόνο με τις υποσχέσεις που τους έδωσε ο Παππάς και η παρέα του.

Είναι σίγουρο, λοιπόν, ότι ένα νέο μιντιακό σύστημα στήνεται, πλήρως παραδομένο στην ομάδα του Μαξίμου που φτιάχνει ένα εκδοτικό-επιχειρηματικό μαγαζί για να το χρησιμοποιήσει ώστε να κυριαρχήσει στο πολιτικό σκηνικό. Στη ΝΔ κοιμούνται με τα τσαρούχια, ο λαός νομίζει ότι γίνεται εξυγίανση και ο Τσίπρας γελάει με τους χαζούς που τον θεωρούν αριστερό.

Κι όπως έλεγε μια μεγάλη μορφή της δημοσιογραφίας στην Αμερική «καληνύχτα και καλή τύχη».

.Με Τσάκισμα μισθωτών και συνταξιούχων άρχισε η ανάπτυξη

Οι πρώτες εικόνες της ανάπτυξης που ήρθε με την υπογραφή του αριστερού μνημονίου αποτυπώθηκαν στα ΑΤΜ με τους συνταξιούχους να πηγαίνουν να παίρνουν τις συντάξεις τους, αλλά και τους μισθωτούς να αντιλαμβάνονται πόσο κορόιδα έπεσαν που ψήφισαν ΣΥΡΙΖΑ.

Το πραγματικό σοκ ξεκίνησε με όσους χάνουν εντελώς το ΕΚΑΣ, όσους το παίρνουν πετσοκομμένο και όσους θα χάσουν το μέρισμα που έπαιρναν από το ΜΤΠΥ.

150.000 χαμηλοσυνταξιούχοι έπαθαν σοκ με το ΕΚΑΣ που έχασαν το 40%. Σε ένα μήνα θα ακολουθήσει η «ψυχρολουσία» της περικοπής των επικουρικών για 250.000 δικαιούχους με μηνιαίες συντάξιμες αποδοχές από 1.300 ευρώ μεικτά (περίπου 1.180 καθαρά) και άνω.

Τον Σεπτέμβριο αναμένονται για 284.000 συνταξιούχους περικοπές από 11% έως και 63% στο μέρισμα από το Μετοχικό Ταμείο Πολιτικών Υπαλλήλων. Ενώ χιλιάδες μισθωτοί παίρνουν μικρότερο μισθό λόγω αυξημένης παρακράτησης.

Και ακόμη δεν έχουμε δει τίποτε. Έρχεται το μαύρο φθινόπωρο και δεν θα μείνει τίποτε όρθιο.

Οι πρώτες συνέπειες του Μνημονίου γίνονται αντιληπτές από τον κόσμο που χάρη στην επικοινωνιακή πολιτική του Μαξίμου νόμιζε ότι αυτά που ψηφίστηκαν στη Βουλή πριν μερικές εβδομάδες αφορούσαν άλλους. Τώρα θα μάθουν ότι ο Τσίπρας δεν είναι το «καλό παιδί που αγωνίζεται και τον πολεμάνε οι ξένοι». Ούτε ότι ο «Κατρούγκαλος είναι ένας ευγενής και κομψευόμενος κύριος που έδωσε μάχη με την τρόικα».

Όλα αυτά είναι μπούρδες για τους χαχόλους που πιστεύουν ακόμη στην αριστερή ηθική και τον Τσιπραίϊκο πατριωτισμό που ουδεμία σχέση έχει με αυτό που εννοούμε εμείς πατριωτισμό. Όπως λέει και κάποιος που ξέρει καλά την κατάσταση «Ο Τσίπρας έχει σκύψει το κεφάλι στην Ευρώπη. Ό,τι του δίνουν τα υπογράφει. Ακόμη κι αυτά που δεν του ζητούν αυτός τα υπογράφει».

Οι συνταξιούχοι δυστυχώς βρίσκονται μπροστά στη δύσκολη θέση να υποστούν μια νέα θυσία εξαιτίας της καταστροφικής διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ που κόστισε περί τα 100 δισ. σε ένα χρόνο. Δεν φταίει κανείς, φταίει μόνο η ευκολία με την οποία ο λαός πιστεύει τους πολιτικούς απατεώνες. Στο ταμείο, όμως, οι πολιτικοί απατεώνες δεν υπάρχουν. Έχουν κρυφτεί.

.Ευρωπαϊκή Ένωση: Η ζωή χωρίς το Ηνωμένο Βασίλειο

Οι ηγέτες της Ευρώπης πραγματοποίησαν την πρώτη σύνοδο κορυφής σε 43 χρόνια χωρίς τη Βρετανία και κινήθηκαν γρήγορα σε μια προσπάθεια να πάρουν τον έλεγχο σε αυτό που χαρακτήρισαν - με διπλωματική γλώσσα- ως "νέα κατάσταση" που αντιμετωπίζει η ήπειρος.

Η συνάντηση ήρθε μετά από ένα δείπνο την Τρίτη το βράδυ με τον Βρετανό πρωθυπουργό Ντέιβιντ Κάμερον, κατά την οποία το Ηνωμένο Βασίλειο και η ΕΕ είπαν ουσιαστικά το «αντίο», συμφωνώντας ότι η απόφαση των βρετανών ψηφοφόρων στο δημοψήφισμα της περασμένης εβδομάδας πρέπει να γίνει σεβαστή.

Η σημερινή αποστολή ήταν το υπόλοιπο μπλοκ να προχωρήσει - και να δείξει ότι είχε λάβει το μήνυμα από τους βρετανούς ψηφοφόρους. «Υπάρχουν πάρα πολλοί άνθρωποι στην Ευρώπη που είναι δυσαρεστημένοι με την τρέχουσα κατάσταση και οι οποίοι περιμένουν από εμάς να κάνουμε κάτι καλύτερο", δήλωσε ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ στους δημοσιογράφους μετά τη λήξη της συνεδρίασης.

Αυτός και ο Πρόεδρος της Επιτροπής, Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ είπαν ότι η Βρετανία έπρεπε να κάνει την επόμενη κίνηση στο ιστορικό διαζύγιο, κοινοποιώντας επισήμως στην ΕΕ την απόφασή της να φύγει. Μέχρι τότε, όπως είπαν, δεν μπορούσαν να πραγματοποιηθούν διαπραγματεύσεις για οποιεσδήποτε μελλοντικές σχέσεις μεταξύ της Βρετανίας και της ΕΕ. Ενώ η ΕΕ ήθελε να έχει το Ηνωμένο Βασίλειο ως «στενό εταίρο στο εγγύς μέλλον» είπε ο Τουσκ, η Βρετανία θα πρέπει να παίξει με τους κανόνες.

Ο Τουσκ δήλωσε ότι οι ηγέτες "κατέστησαν σαφές» ότι η πρόσβαση στην ενιαία αγορά της ΕΕ για τη Βρετανία εξαρτάται από το σεβασμό των θεμελιωδών αρχών της ΕΕ - συμπεριλαμβανομένης της ελεύθερης κυκλοφορίας των ατόμων και των εργαζομένων, ένα σημαντικό ζήτημα στην εκστρατεία του Brexit. Και πρόσθεσε: «Δεν θα υπάρξει ενιαία αγορά à la carte». Η ρητορική από όλες τις πλευρές συνέχισε να θυμίζει τη μεταφορά για το τέλος ενός γάμου.

«Δεν αφορά αυτόν σήμερα», δήλωσε η πρόεδρος της Λιθουανίας, Ντάλια Γκριμπαουσκάιτε, αναφερόμενη στον Κάμερον, καθώς έφτανε στη συνεδρίαση. «Σήμερα αφορά εμάς». Ο

Βέλγος πρωθυπουργός Σαρλ Μισέλ δήλωσε ότι το δημοψήφισμα του Ηνωμένου Βασιλείου έδειξε ότι οι ηγέτες της ΕΕ πρέπει να σταματήσουν να κατηγορούν την ΕΕ όταν τα πράγματα πάνε στραβά. «Διαφορετικά», είπε ο Μισέλ», «δεν θα πρέπει να είμαστε έκπληκτοι για την άνοδο του λαϊκισμού στην Ευρώπη». 

Οι ηγέτες των 27 εθνών που θα παραμείνουν στην ΕΕ προσπάθησαν να κάνουν μια επίδειξη αλληλεγγύης, κάνοντας γρήγορες κινήσεις. Εξέδωσαν μια σύντομη δήλωση, λέγοντας ότι είχαν αποδεχτεί την απόφαση της Βρετανίας με «λύπη». Αλλά απαίτησαν επίσης η διαδικασία του διαζυγίου να κινηθεί με έναν «ομαλό τρόπο» για τον τερματισμό της αβεβαιότητας που αντιμετωπίζουν οι παγκόσμιες αγορές.

«'Ελεγχος πραγματικότητας»

Αλλά η κύρια εστίαση ήταν στο τι σχεδιάζεται για το υπόλοιπο μπλοκ. «Είμαστε αποφασισμένοι να παραμείνουμε ενωμένοι και να εργαστούμε στο πλαίσιο της ΕΕ για την αντιμετώπιση των προκλήσεων του 21ου αιώνα», ανέφερε η δήλωση επτά σημείων. Όντας σε εγρήγορση σχετικά με το πρωτόκολλο, οι αξιωματούχοι της ΕΕ φρόντισαν να χαρακτηρίσουν τη σύνοδο μια «άτυπη συνάντηση» και όχι μια επίσημη σύνοδο κορυφής, γιατί η Βρετανία εξακολουθεί να είναι τεχνικά μέλος.

Η συνάντηση χαρακτηρίσθηκε από τον Τουσκ ως η έναρξη μιας μακράς διαδικασίας και οι ηγέτες συμφώνησαν να ξεκινήσουν έναν «πολιτικό προβληματισμό για το μέλλον». Θα μπορούσε να είναι μια δύσκολη διαδικασία επούλωσης, είπαν μερικοί ηγέτες. «Όσον αφορά εμάς τους σοσιαλδημοκράτες, νομίζω ότι χρειαζόμαστε έναν έλεγχο της πραγματικότητας», δήλωσε ο πρωθυπουργός της Μάλτας, Τζόζεφ Μούσκατ. «Όπως και στην περίπτωση των συντηρητικών δυνάμεων στην Ευρώπη, τα περισσότερα από τα κόμματά μας έχουν καταλήξει να γίνονται αντιληπτά ως ελίτ, να είναι εκεί για όλους εκτός από το εκλογικό μας σώμα, για όλους εκτός από τον λαό και να κατηγορούν τους ανθρώπους που ανησυχούν για τη μετανάστευση ότι είναι ρατσιστές».

Οι ηγέτες υποσχέθηκαν να επανεξετάσουν το θέμα στη σύνοδο κορυφής στη Σλοβακία το Σεπτέμβριο. Η απόφαση να συναντηθούν εκτός των Βρυξελλών είχε ως στόχο να στείλει το μήνυμα ότι οι ηγέτες και οι αξιωματούχοι της ΕΕ ενδέχεται να χρειαστεί να βγαίνουν εκτός πιο συχνά. Θα μπορούσε επίσης να σημάνει ότι θα πρέπει να δοθεί περισσότερος λόγος στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης σε θέματα που είναι παραδοσιακά ο τομέας των βασικών ευρωπαϊκών δυνάμεων, όπως η Γαλλία, η Γερμανία και η Ιταλία.

Ο φόβος δεν έχει αποτέλεσμα

Η Σλοβακία, της οποίας οι θέσεις για τις μεταναστευτικές πολιτικές της Ευρώπης έχουν αποκλίνει αισθητά από εκείνες της Επιτροπής και των δυτικών ευρωπαϊκών δυνάμεων, θα αναλάβει την εκ περιτροπής προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ την επόμενη εβδομάδα. Ο Γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ χαρακτήρισε τη συνάντηση ένα «νέο ξεκίνημα» και είπε ότι «η Ευρώπη πρέπει να δείξει την σταθερότητα, την αλληλεγγύη της, την ικανότητά της να προτείνει πρωτοβουλίες για και με τους Ευρωπαίους».

Υπήρχαν ενδείξεις ότι το κοινό μήνυμα της Τετάρτης συγκαλύπτει τις διαφορές για το πώς να προχωρήσουν. Ορισμένες χώρες, υπό την ηγεσία της Γαλλίας, της Γερμανίας και της Ιταλίας, προωθούν μια μεγαλύτερη ολοκλήρωση μεταξύ των χωρών της ΕΕ, ενώ άλλες - κυρίως στην Ανατολική Ευρώπη- είπαν ότι υπάρχει ανάγκη να προσχωρήσουν αργά. «Χτίζοντας μια Ευρώπη πολλών ταχυτήτων, είναι το τέλος της Ευρώπης», δήλωσε η Πρωθυπουργός της Πολωνίας Μπεάτα Σίντλο. 

«Αν οι πολιτικοί αισθάνονται έντονα για την ενότητα, και αυτό αφορά και τις 27 χώρες, θα πρέπει να απαλλαγούμε από την ιδέα μιας Ευρώπης πολλών ταχυτήτων ή την έννοια των ελίτ». Και πρόσθεσε: «Δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα από τους ευρωσκεπτικιστές στην Πολωνία, τη Σλοβακία, την Ουγγαρία ή την Τσεχική Δημοκρατία. Σήμερα τα προβλήματα είναι στην παλιά Ένωση».

Η ώθηση Τετάρτη ήταν να τονίσουν τις θετικές πτυχές της Ένωσης - την παροχή της ειρήνης και της σταθερότητας - χωρίς να αυξήσουν τις ανησυχίες για όσους έχουν επιφυλάξεις για βαθύτερη, πιο γρήγορα ολοκλήρωση. «Δεν θα πρέπει να χρησιμοποιούμε μόνο το φόβο για να πείσουμε για ‘περισσότερη Ευρώπη’», είπε ένας Γάλλος αξιωματούχος κατά τη σύνοδο κορυφής. «Αυτό δεν λειτούργησε στη Βρετανία και πρέπει να αφορά αυτό που η Ευρώπη κάνει σωστά και πώς μπορεί να είναι θετικό για τους ανθρώπους».

Σε ένα blog post την Τετάρτη, ο Λιθουανός Ευρωπαίος Επίτροπος για την υγεία και την ασφάλεια των τροφίμων, Βιτένις Αντριουκαΐτις, είπε ότι ήταν καιρός οι χώρες να αρχίσουν την εξεύρεση τρόπων για να καθορίσουν την ΕΕ και να σταματήσουν «την κακοφωνία και τις συνεχείς κατηγορίες κατά των Βρυξελλών».