.Τι σημαίνει το Brexit για την ελληνική οικονομία

Οι επιπτώσεις στους φοιτητές, τους εργαζόμενους, τις επιχειρήσεις, τον τουρισμό

Η Ελλάδα καλείται τώρα να κάνει καταμέτρηση των ζημιών που μπορεί να υποστεί η ελληνική οικονομία από την απόφαση των Βρετανών. Πέρα από το σοκ που προκαλεί το αποτέλεσμα, εκτιμάται ότι οι συνέπειες του Brexit θα έρθουν κατά κύματα και ήδη τρομάζουν την κυβέρνηση αλλά και χιλιάδες επιχειρηματίες, φοιτητές, εργαζόμενους στη Βρετανία κ.λπ.

Μια χώρα που βρίσκεται επί επτά χρόνια κάτω από συνεχή ύφεση και λιτότητα, οποιαδήποτε αναταραχή στην Ευρώπη την επηρεάζει άμεσα. Κατ’ αρχάς, όμως, θα πρέπει να τονίσουμε τις συνέπειες για τις χιλιάδες οικογένειες που έχουν φοιτητές στη Βρετανία και αγωνιούν.

Φοιτητές

Η πλειονότητα των Ελλήνων που σπουδάζουν στο εξωτερικό ήδη νιώθουν ότι η έχει διαρραγεί αυτή η ενότητα εντός της ΕΕ. Είναι λογικό να νιώθουν «ξένο σώμα» σε μια χώρα που επέλεξε να βγει από την ευρωπαϊκή οικογένεια.

Μόνο το 2015 εγγράφηκαν 10.131 Ελληνες σε βρετανικά πανεπιστήμια, ενώ υπολογίζεται ότι συνολικά φοιτούν 35.000 Ελληνες στη χώρα σε προπτυχιακά και μεταπτυχιακά.

Ένα πιθανό καλό σενάριο είναι να ολοκληρώσουν τις σπουδές του με το υπάρχον καθεστώς, επομένως να μην έχουν οικονομική επιβάρυνση. Ένα άλλο σενάριο, ωστόσο, λέει ότι θα μπορούσαν τα δίδακτρά τους να εξισωθούν με εκείνα των φοιτητών εκτός ΕΕ και να υπάρξει τριπλασιασμός. 

Επίσης θα μπορούσε η υποχρεωτική άδεια παραμονής να αναθεωρηθεί από το εκάστοτε πανεπιστήμιο, σε περίπτωση που ο φοιτητής αποτύχει σε αρκετά μαθήματα. Για τους «home students» όπως και για κάθε Ελληνα ή Ευρωπαίο φοιτητή από την Ε.Ε., τα δίδακτρα κυμαίνονται μεταξύ 11 και 12 χιλιάδων ευρώ ετησίως, την ίδια στιγμή που για τους «overseas» το ποσό αυτό είναι αυξημένο κατά 6.000 ευρώ.

Επιπλέον, προβλήματα θα υπάρξουν και στις μετακινήσεις των σπουδαστών, αφού θα αναγκαστούν να βγάλουν βίζα, ενώ θα πρέπει να θεωρείται δεδομένο ότι θα κοπούν τα επιδόματα και τα δάνεια στα οποία έχουν πρόσβαση μέχρι σήμερα ως Ευρωπαίοι πολίτες.

Το σίγουρο είναι ότι θα ωφεληθούν από την πτώση της στερλίνας έναντι του ευρώ.

Η χορήγηση των συγκεκριμένων δανείων είναι εξαιρετικά εύκολη, αφού απαιτείται μόνο επιβεβαίωση της φοιτητικής ιδιότητας και είναι σχεδόν άτοκα. Το συγκεκριμένο δάνειο αποπληρώνεται όταν ο φοιτητής μπει στην αγορά εργασίας και αφότου οι ετήσιες αποδοχές του ξεπεράσουν τα 24.000 ευρώ. Τότε το βρετανικό κράτος απαιτεί την καταβολή του 10% του πλεονάσματος των εσόδων πάνω από τα 24.000 ευρώ. Αγνωστο είναι τι θα γίνει τώρα με τα δάνεια αυτά.

Εργαζόμενοι

Χιλιάδες είναι οι Ελληνες που εργάζονται στη Βρετανία, είτε έχοντας δική τους επιχείρηση είτε εκμεταλλευόμενοι την Ενωση και αναζητώντας εκεί εργασία. Οι φόβοι τους είναι πλέον ξεκάθαροι καθώς δεν μπορούν να ξέρουν τι θα συμβεί με τις βίζες τους, με το αν η Βρετανία θα βάλει πλαφόν στους εργαζόμενους από άλλες χώρες, με τους μισθούς και τα επιδόματα που παίρνουν και γενικότερα με τον τρόπο ζωής τους εκεί.

Σύμφωνα με μια πρόσφατη έρευνα οι επιπτώσεις θα μπορούσαν να είναι:

1) Θα δοθεί η δυνατότητα στις εταιρείες να εκβιάσουν μισθούς και ταχύτητα ανέλιξης, μιας και θα χρειάζεσαι πλέον visa που εκείνες θα σπονσοράρουν,

2) Θα αλλάξει ο νόμος στο επαγγελματικό τομέα όπως ήταν πριν, δηλαδή 18 μέρες άδειας (25 τώρα),

3) Θα αλλάξει η ανάγκη να σου δώσουν 3 μήνες περίοδο πριν απολυθείς, στο να γίνεται αμέσως,

4) Θα είναι πολύ εύκολο πλέον για τις εταιρείες να πάρουν προσωπικό από χώρες της Ασίας σε χαμηλότερους μισθούς και για περισσότερες ώρες, οπότε το εργασιακό τοπίο θα θυμίσει μεσαίωνα

5) Το νόμισμα θα χάσει την αξία του, οπότε πλέον δε θα έχει τόσο μεγάλη αξία να δουλεύεις στην Αγγλία για να επιστρέψεις κάποια στιγμή στη χώρα σου έχοντας κάνει καλές αποταμιεύσεις,

6) Θα υπάρξει μεγαλύτερη δυσκολία και κόστος για τους πολίτες της ΕΕ να χρησιμοποιήσουν τα νοσοκομεία και ότι γενικότερα αυτή τη στιγμή έχουν δωρεάν - κυρίως την περίθαλψη.

Μακροοικονομικά

Στις άμεσες συνέπειες , είναι η διατάραξη των εμπορικών σχέσεων. Οι ελληνικές εξαγωγές προς το Ηνωμένο Βασίλειο φτάνουν σε ετήσια βάση τα 2,5 δις ευρώ ( 1,4% του ΑΕΠ ) και αφορούν κυρίως τρόφιμα, φρέσκα και τυποποιημένα . Η υποτίμηση της αγγλικής λίρας έναντι τους ευρώ και του δολαρίου που θα ακολουθήσει την αποχώρηση της χώρας από την ΕΕ , θα κάνει αυτόματα τα ελληνικά τρόφιμα ακριβότερα. Παράλληλα, θα υπάρξει μείωση της αγοραστικής δύναμης των Βρετανών λόγω της υποτίμησης του νομίσματος, κάτι που θα χτυπήσει τις ελληνικές εξαγωγές.

Φόβοι εκφράζονται βεβαίως και για τον τουρισμό καθώς η Ελλάδα δέχεται περί τους 2 εκατ. Βρετανούς κάθε χρόνο. Τόσο φέτος όσο και τα επόμενα χρόνια αναμένεται να υπάρξει σοβαρό πρόβλημα καθώς οι Βρετανοί θα φοβηθούν και λόγω της μείωσης της αγοραστικής τους δύναμης θα ακυρώσουν τις διακοπές τους. Υπενθυμίζεται ότι για την Ελλάδα τα συνολικά έσοδα του τουριστικού κλάδου φτάνουν τα 1,5 δις ευρώ από τους Βρετανούς.

Η Μεγάλη Βρετανία είναι διεθνές χρηματοπιστωτικό κέντρο. Μάλιστα έχει συναλλαγές με τον ελληνικό τραπεζικό σύστημα που φτάνουν τα 42 δις ευρώ . Το ποσό αυτό συγκεντρώνεται από λογαριασμούς που τηρούν οι ελληνικές τράπεζες σε Βρετανικές, τοποθετήσεις σε ομόλογα (κρατικά και εταιρικά ) και μετοχές που διαπραγματεύονται στο χρηματιστήριο του Λονδίνου . Η κάθετη πτώση των τιμών σε ένα ενδεχόμενο Brexit , θα μειώσει και την αξία του χαρτοφυλακίου των Ελληνικών Τραπεζών, οι οποίες προσπαθούν ακόμη να ξεπεράσουν τις συνέπειες της ελληνικής κρίσης.

Ακόμη, με την αποχώρηση της Βρετανίας ανοίγει ένας νέος κύκλος συζήτησης για την ευρωπαϊκή οικονομία, ειδικά για τις αδύναμες χώρες του νότου. Κατ’ αρχάς οι Βρετανοί συνεισέφεραν στον κοινοτικό προϋπολογισμό περί τα 4 με 7 δις ευρώ ετησίως, μειώνονται επομένως τα κονδύλια που θα διατίθενται, κάτι που πλήττει κυρίως τις φτωχές χώρες όπως η Ελλάδα.

Η συζήτηση για το Brexit είχε ένα έμμεσο όφελος για την καταχρεωμένη Ελλάδα, η οποία πήρε μια ταχεία πρώτη έγκριση από τους πιστωτές της, συμπεριλαμβανομένων και μελών του ευρώ, για την επέκταση αποπληρωμής των δανείων της, έτσι ώστε να μην γίνει η ίδια η χώρα ένα ακόμη οικονομικό δεινό για την ΕΕ. Αλλά μετά το Brexit, διπλωμάτες προειδοποιούν ότι τα υπόλοιπα μέλη της ευρωζώνης μπορεί να μην είναι πρόθυμα να δείξουν μεγάλη ευελιξία για τα θέματα του ελληνικού χρέους.

Αλλοι πάντως εκτιμούν ότι δεν θα ήθελαν οι Βρυξέλλες νέα αναταραχή και ένα Grexit και θα μπορούσαν να βοηθήσουν την Ελλάδα.

.Αμήχανη η πολιτική ηγεσία της Ελλάδας από το Brexit

Το Brexit είναι γεγονός. Οι τεκτονικοί σεισμοί παγκοσμίως είναι μια πραγματικότητα και το ντόμινο των εξελίξεων κανείς δεν μπορεί να το προβλέψει. Η αδυναμία απάντησης στην οικονομική κρίση πριν απ’ όλα οδηγεί στην αποσύνθεση την Ευρωπαϊκή Ένωση. Το σοκ ήρθε. Από τις συνεχόμενες διευρύνσεις της Ενωμένης Ευρώπης για πρώτη φορά και μάλιστα μια μεγάλη δύναμη αποφασίζει να φύγει με απόφαση των ίδιων των πολιτών και όχι μιας κυβέρνησης. Από μόνο του αυτό το γεγονός είναι ιστορικό και αποτελεί τομή στην σύγχρονη παγκόσμια ιστορία.

Αποδεικνύεται ότι δεν μπορείς να πηγαίνεις εσαεί κόντρα στην πραγματικότητα και να αγνοείς την περιθωριοποίηση των πιο αδύναμων κοινωνικών στρωμάτων και τη διάλυση της μεσαίας τάξης. Κάποια στιγμή το καπάκι της χύτρας από την πολλή συμπίεση θα εκραγεί. Αυτό συνέβη στη Βρετανία και αυτό είναι ένα ηχηρό χαστούκι για τις κυρίαρχες δυνάμεις της ΕΕ.

Και εδώ αρχίζουν τα δύσκολα για τη χώρα μας και το πολιτικό της σύστημα. Τσίπρας και Μητσοτάκης βρίσκονται σε πλήρη αμηχανία. Οι πρώτες αντιδράσεις τους και δηλώσεις τους είναι χαρακτηριστικές. Χρειαζόμαστε καλύτερη Ευρώπη λέει ο πρωθυπουργός, χρειάζεται γενναία αυτοκριτική λέει ο Μητσοτάκης. Ο φόβος των δύο ηγετών για την πολιτική αβεβαιότητα στη χώρα μας είναι εμφανής. Είναι κάτι παραπάνω από βέβαιο ότι ανησυχούν για το πώς θα εισπράξουν οι Έλληνες πολίτες το αποτέλεσμα του Βρετανικού δημοψηφίσματος, όταν οι ίδιοι πέρσι ψήφισαν όχι σε νέο μνημόνιο και τελικά ο Τσίπρας παραβίασε τη λαϊκή εντολή.

Σ’ αυτό το σημείο θα βγουν και όλα τα κουσούρια του ελληνικού πολιτικού συστήματος και των ελίτ στην επιφάνεια. Όλα αυτά τα χρόνια της κρίσης η ευρωπαϊκή πορεία της χώρας υπήρξε ένας τυφλοσούρτης που κατάντησε ένα αδειανό πουκάμισο και όχι μόνο αυτό, αλλά μετατράπηκε και σε όργανο επιβολής και αποδοχής των μνημονίων.

Τώρα πια το πολιτικό σύστημα στην Ελλάδα εκ των πραγμάτων θα κληθεί να δώσει εξηγήσεις και απαντήσεις προς τον Ελληνικό λαό για το γεγονός ότι ζητούσε μονίμως θυσίες για να παραμείνουμε στην Ευρώπη η οποία αποσυντίθεται από μόνη της. Το ερώτημα από τα θύματα της κρίσης, από τη φτωχοποιημένη Ελληνική κοινωνία είναι σαφές: Γιατί θα πρέπει να υποστώ τα μνημόνια για να μείνω σε μια Ευρώπη που διαλύεται από μόνη της;

Οι εύκολες απαντήσεις που στηρίζονται αποκλειστικά στο φόβο ότι θα είμαστε χειρότερα έχουν περιορισμένο ορίζοντα. Θα πιάσουν μια δυο τρεις φορές. Δεν μπορείς να κυβερνάς ένα λαό μονίμως με το φόβο του χειρότερου που θα έρθει όταν ο δρόμος που ακολουθούμε έχει ήδη πορεία από το κακό στο χειρότερο. Και αυτή θα είναι η πιο δύσκολη εξίσωση που ξεπερνάει τους σκυλοκαβγάδες που γίνονται για λόγους εσωτερικής κατανάλωσης.

 Τα γεγονότα σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο μας ξεπερνούν για ακόμα μια φορά και δεν μπορείς να υπεκφεύγεις απ’ αυτά με πολιτικαντισμούς ούτε με ανέξοδες υποσχέσεις που περίπου καταντάνε εκκλήσεις προς τον κάθε Σόιμπλε να συνετιστεί. Είναι και αυτό ένα είδος ουτοπίας και αυτό ο κόσμος το αντιλαμβάνεται και γι’ αυτό κανένα πολιτικό κόμμα στην Ελλάδα δεν μπορεί να δημιουργήσει λαϊκό ρεύμα υπέρ του. Το πολιτικό σύστημα της χώρας είναι εγκλωβισμένο στα αδιέξοδα της ίδιας της Ευρώπης. Ας μην κάνει το λάθος να υποτιμήσει ότι το λαϊκό ένστικτο και αισθητήριο το αντιλαμβάνεται μια χαρά αυτό.

.Tο τελευταίο καμπανάκι πριν την κατάρρευση του ευρωπαϊκού οικοδομήματος

Δεν είναι λίγες οι φορές που ο... σοφός λαός κάνει λάθη. Ούτε λίγες είναι οι φορές που ο λαϊκισμός επικρατεί της λογικής. Τα έχουμε ζήσει ουκ ολίγες φορές στην Ελλάδα. Άλλωστε τους τελευταίους 20 μήνες η διακυβέρνηση της χώρας έχει πέσει στα χέρια λαϊκιστών και ψευτών.

Αν μας ρωτούσατε τι θα επιλέγαμε για τη Βρετανία αυτό θα ήταν η παραμονή στην Ευρώπη. Κι αυτή η επιλογή πηγάζει από το γεγονός ότι φοβούμαστε τις επιπτώσεις στην εύθραυστη ελληνική οικονομία. Ο φόβος να επιβαρυνθούν έτι περαιτέρω οι Έλληνες πολίτες είναι μεγαλύτερος από την οργή για την Ευρώπη που κτίστηκε σε σαθρά θεμέλια.

Αδιαφορούμε για τους Βρετανούς, έτσι κι αλλιώς ήταν από μόνοι τους εκτός Ευρώπης. Όμως δεν μπορεί να αδιαφορούμε για τις επιπτώσεις στις εξαγωγές, στον τουρισμό (2 εκατ. Βρετανοί έρχονται στη χώρα μας κάθε χρόνο), για τους Έλληνες φοιτητές και εργαζόμενους στη Μ. Βρετανία. Όλα αυτά είναι σοβαρά, όμως, ακόμη σοβαρότερες είναι οι αναταράξεις που μπορεί να φτάσουν μέχρι την Αθήνα.

Όταν παλεύουν τα βουβάλια την πατάνε κάτι βατράχια σαν την Ελλάδα δυστυχώς.

Όμως, δεν μπορεί να μην κάνουμε την πιο σκληρή κριτική κατά των Βρυξελλών και του Βερολίνου. Η κ. Μέρκελ, ο κ. Σόιμπλε και οι καρεκλοκένταυροι γραφειοκράτες ήταν οι καλύτεροι χορηγοί των λαϊκιστών, των ακροδεξιών, των κακών ευρωσκεπτικιστών, αυτών που θέλουν να διαλυθεί η ΕΕ και να ξαναγυρίσουμε στα εθνικά κράτη. Βεβαίως θα πει κανείς ότι ίσως είναι και καλύτερα, όμως, ας ρίξουμε μια ματιά στην Ελλάδα. 

Την μακροβιότερη περίοδο ειρήνης και οικονομικής ανάπτυξης την έζησε ως μέλος της ΕΕ. Μια διάλυσή της θα μπορούσε να κάνει τη χώρα μας κανονική μπανανία. Την οικονομική κρίση στην Ελλάδα δεν την δημιούργησαν τα μνημόνια αλλά τα εγγενή προβλήματα της χώρας, η μίζα, η ρεμούλα, η αρπαχτή και όλα εκείνα τα νεοελληνικά γνωρίσματα κάθε Έλληνα πολίτη και κάθε πολιτικού στη χώρα αυτή.

Αυτό είναι το ένα και πρέπει να το αναγνωρίσουμε. Όμως, υπάρχει και το άλλο που δυστυχώς είναι πολύ χειρότερο. Είναι η εγκληματική πολιτική που ακολούθησε η Γερμανία και η Ευρωπαϊκή Ένωση τα τελευταία χρόνια. Είναι η αίσθηση της τιμωρίας των λαών που είχαν προβλήματα όπως η Ελλάδα. Οι αυστηρές, στα όρια της εξόντωσης ολόκληρων πληθυσμών, πολιτικές ήταν αυτές που διόγκωσαν τον ευρωσκεπτικισμό τον οποίο εκμεταλλεύτηκαν ημίτρελοι πολιτικοί όπως ο Φάρατζ, ο Τζόνσον, η Λεπέν, ο Γκρίλο. Ή ακόμη και λαοπλάνοι όπως ο Τσίπρας, ο Ιγγλέσιας, ο Ρέντσι που εκμεταλλεύθηκαν τη δυσαρέσκεια του κόσμου για να αποκτήσουν εξουσία.

Για όλα αυτά αποκλειστικά υπεύθυνοι είναι οι αποκρουστικοί Μέρκελ, Σόιμπλε, Γιούνκερ, Ντάισελμπλουμ, Ρέγκλινγκ, το ΔΝΤ και οι διάφοροι τεχνοκράτες που πάτησαν στο λαιμό κάθε χώρα που είχε σοβαρά οικονομικά προβλήματα.

Ναι η Ελλάδα έφταιξε για το χάλι της. Αλλά που είναι η αλληλεγγύη για μια χώρα με 7 χρόνια ύφεσης η οποία καλείται να αντιμετωπίσει και ένα εκατομμύριο μετανάστες; Ναι, ο Τσίπρας, ο Βαρουφάκης και η κουστωδία του ΣΥΡΙΖΑ έκαναν εγκλήματα. Αλλά πρέπει να τιμωρηθεί όλος ο ελληνικός λαός με νέα μνημόνια, με απίστευτα σκληρά μέτρα, με αντισυνταγματικές ρυθμίσεις στα όρια της δημοκρατικής εκτροπής; 

Πρέπει να μας κουνάνε το δάκτυλο όλοι αυτοί οι ανθυπο-υπάλληλοι των Βρυξελλών που ποτέ τους δεν κοίταξαν τους ανθρώπους αλλά μόνο πώς θα βγουν τα νούμερα; Εντάξει, είπαμε να νοικοκυρέψουμε τα του οίκου μας. Όχι όμως καταστρέφοντας τον ελληνικό λαό. Με εκατομμύρια άνεργους ή απλήρωτους, με ανθρώπους στα όρια της αυτοκτονίας, με μια κοινωνία στα κάγκελα.

Βεβαίως το μείζον θέμα του προσφυγικού ήταν η αποκορύφωση της εγκληματικής πολιτικής που άσκησαν οι Βρυξέλλες. Παντελής έλλειψη αλληλεγγύης για την Ελλάδα, έγινε η ΕΕ υποχείριο του Ερντογάν, κατάφερε να μετατρέψει τη χώρα μας σε νήσο Έλις κι ακόμη δεν έχουμε δει τίποτε. Μόνο να μας κουνάνε το δάκτυλο για τα hot spots ήταν αλλά καμιά ουσιαστική στήριξη.

Τέτοια φαινόμενα είναι που προκάλεσαν έξαρση του ευρωσκεπτικισμού και που τελικά καταλήξαμε να μετράμε ακροδεξιά κινήματα, αποσχιστικές τάσεις παντού, ένα σκηνικό διάλυσης σε όλη την Ευρώπη.

Κάποτε, λοιπόν, η Μέρκελ και η παρέα της θα πρέπει να κοιτάξει τον εαυτό της στον καθρέφτη. Δεν είναι αργά, αλλά σίγουρα το Brexit είναι το τελευταίο καμπανάκι πριν την οριστική κατάρρευση του ευρωπαϊκού οικοδομήματος. Άραγε έχουν βάλει μυαλό ή θα συνεχίσουν στην ίδια τακτική;

Το «πείραμα της Ελλάδας» και οι επόμενοι μήνες θα δείξουν τι μπορεί να αλλάξει στην Ευρώπη. Όχι, δεν ζητάμε χάρες, αυτό που ζητάμε είναι δικαιοσύνη και βοήθεια στο πλαίσιο της αλληλεγγύης των λαών και των αξιών πάνω στις οποίες οικοδομήθηκε η Ευρωπαϊκή Ένωση.

Antinews

.Τα δύσκολα του Κυριάκου…

Ο ΣΥΡΙΖΑ κατεβαίνει, αλλά η ΝΔ δεν ανεβαίνει. Αυτό βλέπει κανείς στην δημοσκόπηση της Κάπα Research που δημοσίευσε το Βήμα της Κυριακής, και η οποία θα αποτελεί πρόσθετο πονοκέφαλο για τον κ. Κυριάκο Μητσοτάκη –ασχέτως αν, από πλευράς δημοτικότητας και καταλληλότητας για το αξίωμα του πρωθυπουργού διατηρεί μικρό προβάδισμα έναντι του κ. Αλ. Τσίπρα. 

 Τί συμβαίνει λοιπόν στην ελληνική κοινωνία και ιδιαίτερα στο εκλογικό σώμα, στο οποίο η αδιευκρίνιστη ψήφος αντιπροσωπεύει ποσοστό 32,4%; Τί σκέπτονται και πώς θα αποφάσιζαν να πάνε να ψηφίσουν οι μισοί Έλληνες που στις τελευταίες εκλογικές αναμετρήσεις απείχαν; Αν θεωρήσουμε, όπως έγραψε το Βήμα της Κυριακής, ότι η μεσαία τάξη στην Ελλάδα καταστρέφεται, πώς θα μπορούσε να σταματήσει η καταστροφή της και τα μέλη της να επανέλθουν στα επίπεδα που επιθυμούν;

Αυτά είναι μερικά κρίσιμα ερωτήματα που θα έπρεπε να απασχολούν πολύ σοβαρά τον πρόεδρο της Νέας Δημοκρατίας και το επιτελείο του, καθ’ όσον η ελληνική κοινωνία –μαζί δε με αυτήν και η οικονομία της χώρας– βρίσκονται σε εξαιρετικά κρίσιμη κατάσταση.

Από την προαναφερόμενη δημοσκόπηση της Κάπα Research προκύπτει, επίσης, ότι το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης δεν έχει καταφέρει να περάσει την πολιτική του πρόταση στην κοινή γνώμη, ασχέτως αν εισπράττει την δυσαρέσκεια της τελευταίας έναντι της κυβέρνησης. 

Γιατί, όμως; Αν κρίνουμε από διάφορες έρευνες που έχουν γίνει τους τελευταίους μήνες, από ελληνικούς και διεθνείς φορείς, μεγάλο κομμάτι της κοινής γνώμης απλώς δεν ξέρει τί θέλει. Και αυτό οφείλεται σε σοβαρούς παράγοντες, που κάνουν την Ελλάδα «ειδική περίπτωση».

Στην χώρα της πελατοκρατίας και της «κοινωνίας των κολλητών», οργιάζουν –με λαμπρές εξαιρέσεις που απλώς επιβεβαιώνουν τον κανόνα– η παραπληροφόρηση και η λογική της εξαπάτησης, με αποτέλεσμα το ευρύ κοινό να ζει για πάρα πολλά χρόνια σε μία εικονική πραγματικότητα. Όταν όμως συμβαίνει αυτό, τότε ισχύει ο κατά Ζαν-Φρανσουά Ρεβέλ περίφημος κανόνας της «άχρηστης γνώσης». Παράλληλα, ο κανόνας αυτός κάνει αδήριτη την ανάγκη της ιδεολογίας, η οποία με την σειρά της απαλλάσσει τις κοινωνίες από την σκέψη και την αναζήτηση της αλήθειας. 

Εισάγεται έτσι στην κοινωνική και πολιτική ζωή μία απίστευτη πνευματική ανευθυνότητα, η οποία σε βάθος χρόνου αποδεικνύεται καταστροφική για θεσμούς, αξίες και αρχές. Ακολουθούν η διαφθορά και η διαπλοκή, με συνεπακόλουθα την οικονομική αναποτελεσματικότητα, την κατάργηση του ανταγωνισμού και εν τέλει την κοινωνική ακινησία –με ό,τι αυτή συνεπάγεται και σε άλλα επίπεδα.

Υπό αυτές τις συνθήκες, δεν προκαλεί καμμία έκπληξη το εύρημα του ερευνητικού φορά «διαΝέοσις», που μάς πληροφορεί ότι το 90% των Ελλήνων πιστεύει ότι η συμμετοχή μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν πολύ θετική για τους εταίρους-δανειστές μας. Στο ίδιο πλαίσιο, επτά στους δέκα Έλληνες αγρότες πιστεύουν ότι η ευρωπαϊκή γεωργία βγήκε κερδισμένη από την συμμετοχή στην Κοινή Αγροτική Πολιτική της αστείας ελληνικής αγροτικής παραγωγής.

Ένα πρώτο και σοβαρό πρόβλημα που έχει να αντιμετωπίσει ο κ. Κυρ. Μητσοτάκης δεν είναι ενός δομικού ανορθολογισμού, αλλά της υπάρξεως μίας εκτεταμένης γελοιότητας. Όπως θα έλεγε και ο Ρόμπερτ Τράϊβερς, καθηγητής ανθρωπολογίας και βιολογίας, πρόκειται για την «μωρία των ανοήτων», που είναι ακαταμάχητη. 

Η μωρία, σε συνδυασμό με την αχρήστευση της γνώσης, αποτελεί το κορυφαίο ατού του κ. Αλέξη Τσίπρα –ο οποίος, ως φαίνεται, πρέπει να έχει αφιερώσει πολύ χρόνο στην κοινωνική ψυχολογία και ιδιαίτερα στην εκπόνηση «αναληθών αφηγημάτων», ως μέσων ομαδικής εξαπάτησης.

Απέναντί του, λοιπόν, ο πρόεδρος της ΝΔ έχει να αντιμετωπίσει ένα τεράστιο ψυχολογικό και ιδεολογικό βουνό, πάνω στο οποίο μπορούν να στηθούν ακόμη και απίθανες πολιτικές απάτες. Κυρίως, από ανθρώπους που δεν έχουν κανένα απολύτως ηθικό έρεισμα, όπως οι κ.κ. Αλέξης Τσίπρας και Πάνος Καμμένος.

Αυτό το σοβαρό ηθικό έλλειμμα δεν αντιμετωπίζεται με παραδοσιακές πολιτικο-κομματικές μεθόδους, υπαγορευόμενες από την πελατοκρατία και τις διαπλοκές της. Απαιτεί ρηξικέλευθες επικοινωνιακές και άλλες πολιτικές πρωτοβουλίες, ικανές να προάγουν την γνώση μέσα από τον φωτισμό της πραγματικότητας και όχι από την συσκότισή της.

Ο δρόμος της εξουσίας είναι πολύ δύσκολος για τον πρόεδρο της ΝΔ, γιατί πρέπει να αλλάξει άρδην την γλώσσα που θα χρησιμοποιεί ώστε να πείθει ένα κοινό που είναι συνειδητό θύμα της λογικής της εξαπάτησης και της αυτοεξαπάτησης. Με ποιον τρόπο, λοιπόν, για να παραφράσουμε τον Γιάννη Πρετεντέρη, ο κ. Κυριάκος Μητσοτάκης θα πρέπει να πείσει τα κορόϊδα που κατασκεύασαν οι κ.κ.Τσίπρας και Καμμένος ότι δεν είναι τέτοια;

Έργο πολύ δύσκολο, όταν το εν γένει πνευματικό και ιδεολογικό περιβάλλον ευνοεί την ασυναρτησία και τον μυθοποιημένο λόγο. Αυτά ακριβώς που χρησιμοποιούν οι δύο συγκυβερνήτες για να αποβλακώνουν την μάζα και δυσκολεύουν τον ορθό λόγο –ο οποίος γεννήθηκε στην αρχαία προσωκρατική Ελλάδα ως αντίπαλος του μύθου. Λέτε να μην ξέρει τί κάνει ο κ. Φίλης όταν τα βάζει με τα αρχαία;

Αθαν. Χ. Παπανδρόπουλος

European Business Review