«Μιά στο καρφί και μια στο πέταλο» χτυπούν οι
επιχειρηματίες μετά τη συμφωνία που ήρθε η κυβέρνηση με τους δανειστές τα
ξημερώματα της Τετάρτης στις Βρυξέλλες.
Το στίγμα το δίνει με ανάλυση του για το τι σημαίνει η
συμφωνία το ΕΒΕΑ το οποίο επισημαίνει χαρακτηριστικά τα εξής:
-«Το κλείσιμο της συμφωνίας στο
Eurogroup της 24ης Μαΐου, αποτέλεσε μια βαθιά ανάσα για την ασθμαίνουσα
ελληνική αγορά».
«Εκλεισε η παρένθεση της αβεβαιότητας»
Καλοπροαίρετα, μπορεί κανείς να
ισχυριστεί, ότι με τις αποφάσεις του Eurogroup της 24ης Μαίου 2016, τουλάχιστον
έκλεισε η παρένθεση της προ διετίας ολοκλήρωσης της πέμπτης αξιολόγησης του
2014.
Μετά τη συμφωνία της Ελλάδας με τους δανειστές στις Βρυξέλλες, είναι
γεγονός ότι οι προσδοκίες αυξάνονται. Οι χρηματιστηριακές αξίες αναμένεται να
ανέβουν και οι αποδόσεις στα ομόλογα να αποκλιμακώθουν ακόμα περισσότερο από το
πρώτο τετράμηνο του έτους.
Πιό σημαντικό όμως είναι το γεγονός ότι η
επανένταξη των ελληνικών κρατικών τίτλων στο Ευρωσύστημα θα οδηγήσει σε μείωση
του κόστους χρηματοδότησης των ελληνικών τραπεζών με όφελος που υπολογίζεται
στα 5 δισ. ευρώ.
Ορισμένα βραχυπρόθεσμα μέτρα, είναι θετικά για την
ελληνική οικονομία, όπως η επιστροφή των κερδών από τα ελληνικά ομόλογα που
βρίσκονται στην κατοχή της ΕΚΤ και συνολικά του Ευρωσυστήματος.
Οι επιχειρηματίες προσδοκούν τα χρήματα της διπλής
δόσης των 10,3 δισ. ευρώ να εξυπηρετήσουν την αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων
οφειλών της γενικής κυβέρνησης στον ιδιωτικό τομέα που ανέρχονται σε 5,7 δισ.
ευρώ, βελτιώνοντας τις συνθήκες ρευστότητας.
Επίσης, μελλοντικά, η συμμετοχή των
ελληνικών ομολόγων στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της Ευρωτράπεζας μπορεί να
δώσει "αέρα" 3,5-4 δισ. ευρώ και να περιστείλει το κόστος δανεισμού
για το Ελληνικό Δημόσιο και τις επιχειρήσεις ενώ σταδιακά θα μπορούσαν να
περιοριστούν και τα capital controls.
Σε ομηρεία
Την ίδια στιγμή όμως ασκούν έντονη κριτική
- "κατηγορούν" την κυβέρνηση σημειώνοντας ότι " έδωσε «γη και ύδωρ» στους δανειστές για να λάβει τελικά υπό
όρους μια ενισχυμένη δόση 10,3 δις ευρώ και ένα οδικό χάρτη - υποσχέσεις - για
το χρέος της που θα σχεδιάζεται για τα επόμενα τρία χρόνια".
Στην πραγματικότητα, σημειώνουν,
έγιναν πλήρως δεκτές οι τρεις βασικές απαιτήσεις των δανειστών με ένα
Μνημόνιο διαρκείας, ένα Υπερταμείο ομηρίας και μετάθεση της ρύθμισης του
χρέους.
Με το πρώτο, η ελληνική αγορά βρίσκεται σε
μία μόνιμη κατάσταση επιβολής μέτρων και υφεσιακής εκκρεμότητας. Με το δεύτερο,
τίθεται σε ομηρεία ο εθνικός πλούτος, αφού έως και το 2115 δεσμεύεται η
ελληνική δημόσια περιουσία από το Υπερταμείο, που ουσιαστικά ελέγχεται από τους
δανειστές. Με το τρίτο, ικανοποιείται η απαίτηση της Καγκελαρίας, να
διευθετηθεί η ελάφρυνση του ελληνικού χρέους μετά τις Γερμανικές εκλογές.
55 δισ. ευρώ η παραοικονομία
Οι ίδιοι αναγνωρίζουν ότι η συμφωνία
οδηγεί στη βελτίωση του κλίματος στην οικονομία, θέτουν όμως το ερώτημα
"μπορεί όμως η βελτίωση του κλίματος από μόνη της να φέρει ανάκαμψη";
Και σημειώνουν ότι "με τους νέους φόρους τιμωρείται η επιχειρηματικότητα και η
ιδιοκτησία, και φυσικά τιμωρούνται οι συνεπείς φορολογούμενοι. Την ίδια στιγμή,
βέβαια, η παραοικονομία ξεπερνά τα 55 δις, δηλαδή πάνω από μισό Μνημόνιο, εκ
των οποίων τα 20 δις αντιστοιχούν σε απώλειες από το λαθρεμπόριο, το παρεμπόριο
και το διασυνοριακό εμπόριο, 8 δις από εισφοροδιαφυγή, 7 δις από Φ.Π.Α., και 21
δις από απώλειες του Α.Ε.Π".
Οι δεσμεύσεις
Επίσης οι επιχειρηματικές οργανώσεις ασκούν κριτική
για τις ελληνικές δεσμεύσεις.
Πρώτον το
υπερμνημόνιο διαρκείας προσφέρθηκε στους δανειστές με δέλεαρ το χρέος και τον
"κόφτη" με μέτρα σε αναμονή.
Δεύτερον, η
συμφωνία στο Eurogroup ξεκινά την αντίστροφη μέτρηση για τον οδικό χάρτη της
ρύθμισης του χρέους, αλλά με επώδυνη επιτήρηση για δεκαετίες.
Τρίτον, η
δόση είναι 10,3 δις ευρώ, που θα δοθεί υπό όρους και σε 2 υποδόσεις 7,5 τον
Ιούνιο και 2,8 δις ευρώ το Σεπτέμβριο.
Τέταρτον,
για το χρέος υπήρξαν μόνο δηλώσεις για ένα οδικό χάρτη.
Πέμπτον,
υπάρχει η εκκρεμότητα για το εάν το ΔΝΤ θα συμμετάσχει στο Πρόγραμμα
Υπενθυμίζεται, ότι η πρόταση του ΔΝΤ για
το ελληνικό χρέος είναι για περίοδο χάριτος 40 ετών ως το 2060, με αναστολή
αποπληρωμής τόκων και κεφαλαίου ευρωπαϊκών δανείων ως το 2040, διαμόρφωση του
κυμαινόμενου επιτοκίου στο 1,5% και επιμήκυνση της ωρίμανσης των ελληνικών
ομολόγων ως το 2080.
Με το υφιστάμενο καθεστώς και μετά τη δεκαετή περίοδο
χάριτος 2011-2020, οι δανειστές για τα 322 δις ευρώ χρέους, απαιτούν τόκους 158
δις ευρώ έως το 2030. Τα ετήσια ποσά και οι δόσεις που οφείλει να καταβάλλει το
ελληνικό κράτος από το 2021 και μετά την περίοδο χάριτος, χωρίς ρύθμιση της
αποπληρωμής και με το ΑΕΠ σε επίπεδα κρίσης, επιβεβαιώνουν το γεγονός ότι το
ελληνικό χρέος είναι μη βιώσιμο.
Ο ρόλος του ΔΝΤ
Αυτό λοιπόν που δεν αποφασίστηκε είναι ένα
ουσιαστικό πακέτο ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους. Ενδεχομένως, η αντικατάσταση
κάποιων δανείων του Δ.Ν.Τ. με φθηνότερη χρηματοδότηση από τον ESM και η έναρξη
της συζήτησης για την επιμήκυνση της αποπληρωμής του χρέους, ίσως αποτελέσει
μια παραχώρηση, ώστε το Δ.Ν.Τ. να συμμετάσχει οικονομικά στο πρόγραμμα,
νωρίτερα από τον Σεπτέμβριο.
Το Δ.Ν.Τ. θεωρεί την ελάφρυνση χρέους, ως βασικό
σημείο για τη μείωση των στόχων επίτευξης πρωτογενούς πλεονάσματος. Άλλωστε,
και οι περισσότεροι οικονομολόγοι συντείνουν στην άποψη, ότι ο στόχος για
πρωτογενές πλεόνασμα στο 3,5% είναι ανέφικτος και ότι πιο εφικτός εμφανίζεται ο
στόχος μέχρι 2%.