Στον «αναπνευστήρα» με μια ενδιάμεση
συμφωνία (provisional agreement) θέλουν να κρατήσουν την Ελλάδα Ανγκελα Μέρκελ και Κριστίν
Λαγκάρντ με παράλληλη μετάθεση της συζήτησης για το
χρέος, του μεγαλύτερου μέρους του Ασφαλιστικού και των περικοπών στο Δημόσιο
στη δεύτερη αξιολόγηση η οποία θα αρχίσει τον Σεπτέμβριο και θα καθορίσει το
«μαχαίρι» στον προϋπολογισμό του 2017.
Ηδη το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, το οποίο παραμένει αμετάκλητα στο πρόγραμμα μετά την υπόθεση των Wikileaks, συγγράφει το δικό του κείμενο (MEFP), το οποίο αριθμεί προσώρας 15 σελίδες.
Με αυτό το κείμενο θα πρέπει να αντιστοιχηθεί
πλήρως το σχέδιο κειμένου της Κομισιόν (MoU), το οποίο αριθμεί 37 σελίδες. Το
επόμενο Σαββατοκύριακο (16-17 Απριλίου) θα γίνει προσπάθεια να γεφυρωθούν οι
διαφορές ανάμεσα σε ΕΕ και ΔΝΤ στο περιθώριο της Εαρινής Συνόδου του Ταμείου
στην Ουάσιγκτον, παρουσία του υπουργού Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτου.
Τα κείμενα ΔΝΤ και ΕΕ
Το 37σέλιδο κείμενο της Ευρωπαϊκής Ενωσης
και το 15σέλίδο κείμενο του ΔΝΤ που στάλθηκαν στην ελληνική κυβέρνηση αποτελούν
ουσιαστικά το προσχέδιο της συμφωνίας που προτείνει το κουαρτέτο με τα πολύ
βαριά μέτρα για να κλείσει η αξιολόγηση και να έρθει η δόση των δανείων.
Η διαφορά των δύο e-mail είναι ότι αυτό της Κομισιόν ζητεί να παραμείνει ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ το 2018, ενώ το ΔΝΤ χαμηλώνει τον στόχο στο 1,5% του ΑΕΠ, ζητώντας παράλληλα γενναία διευθέτηση του χρέους.
Ωστόσο και οι δύο πλευρές των δανειστών ταυτίζονται στο Φορολογικό, στο Ασφαλιστικό και στα «κόκκινα» δάνεια.
Οι δανειστές απαιτούν:
·
Τη μείωση του αφορολογήτου στις 8.182
ευρώ, αντί για 9.000-9.300 που έχει προτείνει η κυβέρνηση (από 9.545 ευρώ που
ισχύει σήμερα).
·
Αύξηση του ΦΠΑ στις ΔΕΚΟ (ηλεκτρικό ρεύμα
και ύδρευση) αλλά και στα βιβλία.
·
Αυξήσεις και νέους έμμεσους φόρους σε
κινητή τηλεφωνία και συνδρομητική τηλεόραση.
Επίσης, στα προαπαιτούμενα για τη β'
αξιολόγηση το φθινόπωρο οι δανειστές απαιτούν:
·
Απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων έως
τον Σεπτέμβριο του 2016.
·
Περικοπές των προνομιακών επιδομάτων.
·
Ρήτρα μηδενικού ελλείμματος στις
επικουρικές συντάξεις.
·
Νέες παρεμβάσεις στα ειδικά μισθολόγια, με
πάγωμα μπόνους και προαγωγών.
Για τα «κόκκινα» δάνεια, οι δανειστές θέλουν να πωλούνται όλα σε funds, ακόμη και τα ενήμερα δάνεια, εκτός από λίγα στεγαστικά που περιγράφουν στα e-mail που έστειλαν στην ελληνική κυβέρνηση.
«Θέλουμε την Ελλάδα όρθια» διαβεβαιώνει μιλώντας στο «Βήμα της Κυριακής» στέλεχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, παρότι δεν κρύβει την έκπληξη και την απορία και των Βρυξελλών για την ιστορία της υποκλοπής και τον χειρισμό που έγινε από την κυβέρνηση. Κατά τους κρίσιμους θερινούς μήνες Κομισιόν και Βερολίνο επείγονται να αποδώσει καρπούς η συμφωνία με την Τουρκία για το Προσφυγικό χωρίς να επαναληφθούν τα γεγονότα του περυσινού καλοκαιριού πριν και μετά το δημοψήφισμα.
Η Λαγκάρντ φέρεται να κατανοεί αυτές τις προτεραιότητες και μετά τη συνάντηση που είχε με τη Μέρκελ αυτή την εβδομάδα δέχθηκε να χαμηλώσει (προσωρινά) τους τόνους για το χρέος αλλά επέμεινε ότι «αν δεν μεταρρυθμιστεί το Ασφαλιστικό, πηγαίνει στον τοίχο»! Για το χρέος δεν μίλησε αυτή τη φορά για κούρεμα αλλά συνέδεσε τη βιωσιμότητά του με την οικονομική ανεξαρτησία της Ελλάδας.
Παρά την προσπάθεια όλων των πλευρών για μια ενδιάμεση λύση που θα σώσει εν μέρει την παρτίδα, δυσμενείς είναι ήδη οι συνέπειες από την «ολοκληρωτική καταστροφή της εμπιστοσύνης» που έφερε η υπόθεση της υποκλοπής και προκάλεσε τη «συμβολική» αποχώρηση των επικεφαλής του κουαρτέτου για μία ημέρα.
Μετά την ολοκλήρωση των τεχνικών συζητήσεων και την έγκριση της συμφωνίας από το Eurogroup οι δόσεις αναμένεται να εκταμιευθούν τμηματικά με βάση τα προαπαιτούμενα που θα συναποφασιστούν με το ΔΝΤ και θα καταγράφονται στα δύο, όμοια επί της ουσίας, κείμενα.
Για να δεχθεί να συνυπογράψει μια μεταβατική λύση, το Ταμείο απαίτησε και έλαβε τη διαβεβαίωση ότι οι αξιώσεις του για ένα νέο Ασφαλιστικό και περικοπές δαπανών (βλέπε Ειδικά Μισθολόγια), αν δεν υλοποιηθούν τώρα, θα καταγραφούν λεπτομερώς στα επίσημα κείμενα που θα ψηφίσει η ελληνική Βουλή και θα αναφέρεται ρητώς στη συμφωνία ότι οι υποχρεώσεις μεταφέρονται για την επόμενη αξιολόγηση.
Οι κίνδυνοι για την Ελλάδα
Εδώ που έχουν φτάσει τα πράγματα είναι
ορατός ο κίνδυνος η αλληλουχία των γεγονότων να ξετυλιχθεί ως εξής:
1. Η κυβέρνηση θα επιχειρήσει να περάσει από τη Βουλή το εκτεταμένο φορολογικό πακέτο και την περικοπή των υφιστάμενων επικουρικών συντάξεων.
2. Το άμεσο αντάλλαγμα θα είναι να γίνονται αποδεκτά τα ελληνικά ομόλογα από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (επαναφορά waiver), άρα και η εξασφάλιση ευκολότερου δανεισμού για τις τράπεζες.
3. Ομως η μεταβατική αυτή συμφωνία θα μεταθέτει για το μέλλον τη λύση για το χρέος. Ο υπουργός Οικονομίας Γιώργος Σταθάκης επιχείρησε να προϊδεάσει για αυτή την εξέλιξη δηλώνοντας την Τρίτη από το Βερολίνο: «Μέχρι το 2022 το χρέος είναι βιώσιμο... Αλλά μετά, θα χρειαστούμε νέο γύρο συζητήσεων».
4. Η μεσοβέζικη λύση δεν αποκαθιστά την εμπιστοσύνη για την ελληνική οικονομία στα μάτια των ξένων επενδυτών και δεν οδηγεί σε αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του Δημοσίου προς τους ιδιώτες, παρατείνοντας το «μαρτύριο» στην πραγματική οικονομία.
5. Παράλληλα δεν οδηγεί σε άμεση άρση των capital controls και διατηρεί την εκκρεμότητα ενός νέου Ασφαλιστικού για το 2017.
6. Τέλος, υπάρχει ο κίνδυνος η συμφωνία του «αναπνευστήρα» αντί να οδηγήσει σε μια δυναμική ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας στο β' εξάμηνο του 2016, να επιδεινώσει την ύφεση και την ανεργία διαμορφώνοντας έτσι τις προϋποθέσεις για ένα σκληρότερο Ασφαλιστικό, το οποίο επιδιώκουν ενεργά ο γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε και ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Τμήματος του ΔΝΤ Πόουλ Τόμσεν.
Ο κύκλος του δράματος θα κλείσει στις 22 Απριλίου με τη συνεδρίαση του Eurogroup στο Αμστερνταμ ή σε έκτακτη συνεδρίαση αμέσως μετά.
